Możliwości cięcia wodą cz. 2 – Drewno i drewno-pochodne.
W poprzednim wpisie dowiedzieliśmy się, że nie da się ciąć szkła hartowanego. Czy jest jeszcze coś czego nie można ciąć? W zasadzie mógłbym powiedzieć, że nie ma. Waterjet przetnie wszystko, teoretycznie nawet diament (choć nikogo nie było stać na takie testy) :-). Wystarczy dla twardszych materiałów ustawić odpowiednio wolniejszy posuw (prędkość przesuwania głowicy). W teorii wszystko jest możliwe, ale w realnym Świecie dochodzi jeszcze kwestia kosztów cięcia. Im wolniej tniemy, tym twardszy materiał możemy obrabiać.
Przy bardzo twardych materiałach takich jak spieki ceramiczne, np.: węglik krzemu, węglik tytanu, węglik wolframu, azotek tytanu, azotek boru, itp., tempo cięcia materiału o grubości przykładowo 10 mm spada do ułamków mm na minutę. Koszty rosną diametralnie. Czy to się opłaca? W niektórych przypadkach nie ma innej możliwości cięcia. Na temat cięcia ultra twardych materiałów będzie jeszcze przy okazji innego wątku. Napiszę też o cenach cięcia różnych materiałów.
Wróćmy do możliwości cięcia wodą. Czego jeszcze się nie tnie, a z czym są problemy? Część materiałów ulega deformacji, rozpuszczeniu w wodzie, zniszczeniu, skruszeniu, namoknięciu, spęcznieniu, penetracji (ścierniwem, bez skojarzeń proszę) i innym niechcianym wydarzeniom. Do dających się ciąć wodą, jednakże czasami problematycznych, w mojej ocenie, materiałów należy drewno i materiały drewno-pochodne.
Z drewnem litym nie ma w zasadzie większych problemów. Tniemy je dość szybko, więc nie zdąża nasiąknąć wodą. Należy je jednak osuszyć po cięciu. Cieńsze arkusze (kilka mm) tniemy najczęściej czystą wodą. Przy grubszych i twardszych (np. dąb, jesion, jabłoń, mahoń) preferuję cięcie ze ścierniwem, bo przyspieszamy znacznie proces obróbki.
Poniżej kilka zdjęć realizacji w drewnie.

Waterjet Table od Andrew Kopp

Waterjet Table od Andrew Kopp

Regał na książki cięty wodą

Stół wycięty waterjetem

Puzzle wycięte waterjetem, widok od góry i z dołu

Model wycięty strumieniem wody
Zaletą waterjeta w porównaniu do obrabiarki do drewna jest możliwość wycinania bardziej finezyjnych, skomplikowanych kształtów, z którymi tradycyjny frez, o średnicy kilka razy większej od strumienia wody, nie dałby sobie rady. Warto tu wspomnieć jeszcze o czasie przygotowania cięcia. Używając najlepszych programów do obsługi waterjetów przygotowanie trwa dosłownie kilkadziesiąt sekund i już można ciąć. My mamy już wycięty detal gdy posiadacz frezarki dopiero przygotowuje program. O przygotowaniu cięcia napiszę jeszcze przy innej okazji.
Zarówno liściaste jak i iglaste drewna da się ciąć wodą i to z całkiem fajnym skutkiem. Problemy pojawiają się w przypadku płyt pilśniowych, np. typu MDF, płyt wiórowych oraz niektórych sklejek. Płyty pilśniowe pęcznieją pod wpływem wody i bardzo szybko ją chłoną. Nie polecam waterjeta do ich cięcia. To samo tyczy się płyt wiórowych. Ze niektórymi sklejkami może być taki problem, że klej będzie się rozpuszczał w wodzie. W najlepszym wypadku woda w wannie będzie się pienić i kleić. Nie wiem też jak z ekologią w takim przypadku. W większości waterjetów zużyta woda trafia bezpośrednio do ścieków komunalnych, więc jeśli klej będzie trujący, to oddając go do ścieków narazimy się na karę, mandat lub co najmniej wyrzuty sumienia 🙂 Jeśli już musicie ciąć sklejki lub płyty MDF, to szukajcie tych z klejem wodoodpornym.
To tyle w tym wpisie. Do cięcia drewna będę jeszcze wracał w przyszłości.
Czy można wykonać otwór nieprzelotowy w drewnie waterjest’em ? Jeśli tak to jaka jest minimalna średnica. Czy waterjest może pracować w systemie impulsowym.
Witam, w grubszym drewnie możnaby takie otwory robić. Miałyby one średnicę około 1,5-2mm, jednakże jest to kompletnie nie opłacalne i nie da się utrzymać precyzji. Drewno ma niejednolitą strukturę więc raz otwory byłyby płytsze innym razem strumień może przeszedłby na wylot. Waterjet nie nadaje się do częstego włączania i wyłączania głowicy. Zawór za szybko będzie się zuzywał.
Witam, czy może Pan polecić jakąś literaturę odnośnie waterjet? Szukam książek, artykułów z tego zakresu. Dziękuję i pozdrawiam serdecznie. Agnieszka.
Polskiej literatury nie znam, najlepsze miejsce jakie mogę polecić (po angielsku) to strona Wardjet University. https://wardjet.com/waterjet/university