Takie rzeczy wytniesz wodą: Mozaika

Człowiek Witruwiański Da Vinci

Waterjet dzięki swojej precyzji pozwala na wycięcie dowolnego kształtu w kamieniu, gresie czy płytkach ceramicznych. Daje to ogromne możliwości twórcom mozaik, takim jak Zygmunt Cegielski, mój tata, który postanowił zmierzyć się z jednym z najsłynniejszych dzieł mistrza Leonarda da Vinci, „Człowiekiem witruwiańskim”.

Cięcie wodą kojarzy się raczej z produkcją, a nie sztuką. Tymczasem waterjet jest idealnym narzędziem do odtwarzania i tworzenie nowych dzieł sztuki. W zeszłym roku zastanawialiśmy się, co możemy przygotować na licytację w ramach Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy 2013. Miało to być coś co może pokazać „artystyczne oblicze” tej technologii.

Długo zastanawialiśmy się jaki motyw w tym celu wybrać. Zależało nam na pokazaniu możliwości waterjeta oraz zerwaniu ze stereotypem, wynikającym z ograniczeń innych metod cięcia płytek i kamienia, że mozaika musi składać się z prostych figur geometrycznych. Jednocześnie chcieliśmy, aby było to coś, co zostanie rozpoznane z łatwością nawet przez ludzi niezainteresowanych sztuką. Wybór padł na „Człowieka witruwiańskiego”.

Projektowanie mozaiki było niezwykle trudnym zadaniem. Co prawda maszyny do cięcia wodą są urządzeniami bardzo precyzyjnymi i dają dużo swobody projektantom. Jednak tym razem mój tata, który specjalizuje się w projektowaniu mozaik ciętych wodą, miał do czynienia z prawdziwym wyzwaniem artystycznym. Najprostszy był dobór materiału, bo maszyna do cięcia wodą może przeciąć praktycznie wszystko. Projektowanie i przygotowanie do cięcia trwało kilka tygodni, w tym połowa czasu była przeznaczona na narysowanie odpowiednio rysów twarzy. To był najtrudniejszy etap. Sam proces cięcia to już była bułka z masłem dla naszej maszyny. Waterjet wyciął wszystkie elementy mozaiki w niespełna 6 godzin.

Uzyskany efekt widoczny na zdjęciach mówi sam za siebie. Mozaika wylicytowana została w serwisie Allegro w ramach Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy 2013 i obecnie ozdabia wnętrza należące do szczęśliwego nabywcy. Nie jest to z pewnością ostatnie dzieło sztuki przekształcone w mozaikę przy pomocy waterjeta przez mojego tatę. Już snuje kolejne plany, ale nie będę ich teraz zdradzać.

Po tym doświadczeniu oboje wiemy jedno: by wykorzystać zalety technologii waterjet w sztuce czy designie potrzeba po prostu wyobraźni i odwagi. Pewną rękę artysty-rzeźbiarza i jego dłuto z powodzeniem zastąpimy strumieniem wody zmieszanym z garnetem. Sama maszyna daje wprost nieograniczone możliwości rzeźbienia kształtów w kamieniu, płytkach ceramicznych, konglomeratach i wszystko to z precyzją sięgającą ułamków milimetra.